Waarom sommige kinderen rust vinden in een kleinere ruimte
Herken je dat? Een kind komt niet tot spel of werk in een grote, open ruimte, maar zodra je de omgeving verkleint — een werkhoekje, eigen tafeltje of speelkleed — ontstaat er wél rust. Veel kinderen met problemen in de sensorische informatieverwerking (SI) ervaren grote ruimtes als onoverzichtelijk en prikkelrijk. Door de ruimte kleiner en duidelijker te maken, beperk je sensorische input. Dat geeft overzicht, veiligheid en meer lichaamsbesef.
Ruimte verkleinen helpt… maar geldt dat ook voor zitten?
Wat voor de omgeving geldt, blijkt net zo goed te werken voor zitplekken. Sommige kinderen zoeken continu beweging: draaien, wiebelen, opstaan, rennen. Niet om te storen, maar omdat hun lichaam blijft vragen om proprioceptieve feedback. Vanuit SI-perspectief noemen we dit prikkelzoekers.
Andere kinderen zijn juist gevoelig of vermijdend: zij raken snel overspoeld door prikkels en zoeken juist naar begrenzing, veiligheid en diepe druk om niet te ontregelen.
Passieve proprioceptieve hulpmiddelen die ondersteunen bij zitten
Voor beide groepen kan diepe druk tijdens het zitten bijdragen aan rust en regulatie. Mogelijke hulpmiddelen zijn:
Verzwaringsmaterialen en gewichtsvesten
Drukvestjes
Wiebelkussens
Verzwaring op schoot (bijv. in de vorm van een schootdeken of verzwaarde knuffel)
En… een gekaderde stoel
Waar veel professionals denken aan verzwaring of beweging, wordt het verkleinen van de zitruimte vaak vergeten — terwijl het een enorm krachtig middel is binnen de SI-interventie mogelijkheden.
Wat is een gekaderde stoel?
Een gekaderde stoel heeft duidelijke, stevige zijsteunen of gesloten armleuningen die een afgebakende zitplek creëren. Hierdoor:
ervaart het kind zijwaartse diepe druk
voelt het lichaam beter waar het begint en eindigt
ontstaat rust en stabiliteit
wordt wiebelgedrag verminderd
kunnen zowel prikkelzoekers als prikkelgevoelige kinderen beter reguleren
Voor prikkelzoekers geeft de diepe druk precies de proprioceptie waar hun lichaam naar verlangt.
Voor de prikkelgevoelige kinderen werkt het zitkader als een veilige cocon die de prikkelbelasting vermindert.
Van dure aanpassingen naar een praktische oplossing
In het verleden zette ik vooral dure, aangepaste stoelen in om kinderen deze kaders te bieden. Tot ik ‘Zitje Stevig’ van Revakidz ontdekte: een slimme toevoeging voor de Tripp Trapp-stoel (of gelijkende stoel) die zijwaartse druk biedt zonder grote meubelstukken aan te schaffen.
In de praktijk zie ik enorme winst: kinderen die eerder niet konden blijven zitten, komen nu tot gerichte activiteit. Begeleiders ervaren rust in de groep. En het belangrijkste: het kind zelf voelt zich veiliger en meer in balans.
Conclusie: diepe druk tijdens het zitten is een gamechanger
Een gekaderde stoel is geen luxe, maar een doordachte SI-interventie die:
diepe druk geeft
prikkelbelasting vermindert
lichaamsbesef vergroot
rust brengt bij prikkelzoekers én bij het prikkelgevoelige kind
kinderen ondersteunt om te komen tot leren, spel en participatie
Wanneer je begrijpt wat een kind nodig heeft aan sensorische begrenzing, kun je met kleine aanpassingen een wereld van verschil maken.
