Een praktijkverhaal over stressregulatie, veiligheid en verbinding bij een kind met autisme en een verstandelijke beperking.
Een stormachtige vrijdagochtend
Het is vrijdag, de laatste dag van de voorjaarsvakantie. Twee weken waarin groepen op het Ontwikkelcentrum werden samengevoegd, het rooster afweek en vertrouwde gezichten soms ontbraken. Genoeg ingrediënten voor ontregeling — bij kinderen én collega’s.
Ik ben onderweg om een kind op te halen als ik in de gang plotseling midden in een heftige situatie beland. M. heeft het buiten te bont gemaakt en is uit de situatie gehaald. Een begeleidster probeert hem binnen te houden, maar hij weigert. Schoppen, slaan, bijten, krijsen, zich op de grond gooien — zijn hele lijf schreeuwt: “Ik wil naar buiten!” En bij mijn collega spat de spanning inmiddels uit haar ogen. Woedende onmacht.
Ik bied aan het over te nemen. Opgelucht draagt ze M. aan mij over.
De sleutel tot veiligheid
Ook bij mij laat hij duidelijk merken wat hij wil. Terug naar buiten! Nu! Hij klimt tegen de deur, zoekt de sleutel. Ik draai de deur op slot, blijf kalm en zeg rustig: “We gaan niet naar buiten, M.” Een collega legt de sleutel buiten zicht. Pas dan zie ik de eerste signalen van ontspanning. Ik leid hem naar de fiets die eigenlijk voor een ander kind was, maar waarvan ik weet: die helpt.
We fietsen richting het bosrijke park. De route is vertrouwd. Zijn huilen klinkt nog, maar de uithalen worden zachter. Geen knijpen meer, geen bijten. Af en toe legt hij zijn hoofd tegen mijn arm. Zijn overspannen zenuwstelsel begint wat kalmer te worden. We vinden elkaar in het ritme van de trappers.
Tot we bij de rotonde komen…..
Links is Plaswijckpark. Niet onze bestemming. Hij stuurt vastberaden die kant op. Ik zeg rustig dat we daar niet naartoe gaan. Fout! Het ‘mapje Plaswijck’ in zijn hoofd is geopend en weigert te sluiten. De storm laait in alle hevigheid weer op. Hij wrikt zijn voeten van de pedalen en rent van de fiets…. de straat op.
Alarm!
Ik volg hem, kalm van buiten, al giert mijn binnenwereld.
“Blijf rustig,” herhaal ik in mezelf. “Als jij je rust verliest, gaat het nooit lukken.”
Midden op straat staat hij te schreeuwen, stort zich op de grond, trapt, huilt, duwt me weg. Mensen kijken. Een paar bieden hulp aan, maar ik bedank. Te veel prikkels, te veel risico op dwang. Hij moet zich veilig blijven voelen, ondanks alles.
We zitten op de stoep. Minuten lijken uren. Hij wil niet terug. Maar ook niet blijven. Pas als ik iemand vraag de fiets terug te brengen, gebeurt er iets. Hij staat op en blijft staan. Voor het eerst sinds lange tijd. Mijn stevige greep wordt een arm om zijn schouder. Even later een handje. Het huilen stopt.
De weg terug naar verbinding
Samen lopen we terug.
Ik vertel hem hoe trots ik op hem ben. Op dat hij weer kan lopen. Op dat hij mij vasthoudt. Op dat hij er weer is, ondanks de storm die hem overmande. We lopen nog wat rondjes over het terrein. Met betraande ogen kijk ik hem aan. Ik zie een rustige vragende blik.
“Als jij verdrietig en boos bent, word ik ook verdrietig,” zeg ik zacht.
Hij legt zijn hoofd tegen me aan. Een knuffel zonder woorden.
De storm is gaan liggen. Mijn kalme zee is ook de zijne geworden.
Hij is weer klaar voor de groep.
Co-regulatie vraagt moed
Co-regulatie is geen trucje. Het is een bewuste keuze, een innerlijke afstemming. Het vraagt van jou dat je blijft. Juist wanneer alles in je roept om te vluchten, bevriezen of terug te vechten.
De polyvagaal theorie leert ons dat veiligheid zelden begint met woorden. Het begint met aanwezigheid. Met een lichaam dat zegt: je bent niet alleen.
In het oog van de storm koos M. voor verbinding. Niet omdat hij moest. Maar omdat hij kón. Omdat ik koos om niet weg te gaan en me af te keren van hem.
En dat is de kern van co-regulatie:
🌀 Samen de weg terugvinden naar rust. Naar relatie. Naar veerkracht.
Vond je dit een leuk verhaal over co-regulatie uit de dagelijkse praktijk? Een ander praktijkverhaal over co-regulatie vind je hier.
De gekozen afbeelding is van Kim Vermeulen ©2024 KIEK Kind in eigen kracht
